Funkcje datownika i kalendarza w zegarku

Porady

Funkcje datownika i kalendarza w zegarku

Aneta Kublik

Z wykształcenia jest filologiem polskim. Pisanie towarzyszy jej od zawsze. Powiedzieć o niej „zegarkowy pasjonat” to mało. Lubi śledzić nowe rozwiązania technologiczne, a zegarkowy savoir-vivre nie ma przed nią tajemnic. Prywatnie trenuje kalistenikę i fitness.

17 lutego 2023

W tym artykule będziemy kontynuować temat datownika w zegarku. W pierwszej części naszego poradnika skupiliśmy się na jego rodzajach. Czyli w jakiej formie mogą występować u różnych producentów, czy to pod postacią zwykłego okienka, dodatkowej wskazówki tzw. Pointer Date, czy też wskaźnika retrograde. Jednak tym razem skupimy się na datowniku i komplikacjach, w których najczęściej występuje

 

Datownik w zegarku – różnorodność komplikacji

Jak już pewnie wiesz, datownik to bez wątpienia jedna z najpopularniejszych funkcji stosowanych w zegarmistrzostwie, a to dzięki swojej użyteczności. Niezależnie od sytuacji w życiu codziennym, zapytanie o to „Który dzisiaj mamy?” jest najczęściej zadawanym pytaniem w ciągu dnia. Dlatego tak ważne jest, żeby tę informację mieć zawsze pod ręką, aby udzielić szybkiej i prawidłowej odpowiedzi.

 

Zegarki męski Frederique Consatnt Slimline Moonphase Manufacture z datownikiem Pointer Date

 

Niemniej jednak w zegarkach istnieje ogromny wybór datowników, od tych podstawowych występujących jako pojedyncza funkcja do tych skomplikowanych technicznie będących częścią rozbudowanej komplikacji mechanizmu zwanej kalendarzem.

Więcej informacji o rodzajach datowników w zegarkach znajdziesz w artykule Datownik w zegarku – jakie są rodzaje?.

 
 

Zegarek z kalendarzem – do czego służy?

Zegarek z kalendarzem to taki rodzaj urządzenia, którego mechanizm bazowy oprócz podstawowej funkcji wskazywania czasu, czyli godzin, minut i sekund, został dodatkowo wyposażony w komplikacje umożliwiające odczytanie pełnej daty. Takim uzupełnieniem pomiaru czasu może być właśnie kalendarz służący do sprawdzenia dnia miesiąca, dnia tygodnia, miesiąca (niekiedy nazwy miesiąca), aktualnej fazy księżyca, a także roku bądź innej ważnej informacji.

 

Zegarek męski Epos Oeuvre D'Art Big Moon na nadgarstku

 

Rodzaje datowników i możliwe komplikacje kalendarzy zegarkowych

Datownik w zegarku może występować w różnych konfiguracjach wspomnianych powyżej. Producenci w tej kwestii mają dużą swobodę w stosowaniu i modyfikowaniu tej konkretnej funkcji mechanizmów. Jakie są najpowszechniejsze stosowane rodzaje komplikacji datowników?

 

Funkcja Date i Simple Calendar

Jedną z najprostszych komplikacji datownika i kalendarza, najczęściej występującą w zegarkach mechanicznych i kwarcowych jest funkcja Date i powiązany z nią Simple Calendar. To zwykły zegarek, który pokazuje wyłącznie konkretną datę, czyli aktualny dzień miesiąca. W większości przypadków występuje w formie okienkowego wyświetlacza, umieszczonego w dowolnym miejscu wokół krawędzi tarczy zegarka, przeważnie na godzinie 3., 4. lub 6. Jest to nic innego jak obracający się pod cyferblatem okrągły dysk z liczbami wyskalowany od 1 do 31.

 

Zegarek męski Certina Urban DS-1 na skórzanym pasku i datą kalendarzową

 

Jednak dlaczego Simple Calendar? Ponieważ nie rozróżnia on miesięcy i rejestruje datę z dnia na dzień. W związku z tym funkcja ta wymaga od użytkownika ręcznej regulacji w miesiącach krótszych niż 31 dni. To oznacza, że taki zegarek z datownikiem należy korygować 4 razy w roku: po lutym – czyli 1 marca, kwietniu – 1 maja, czerwcu – 1 lipca, wrześniu – 1 października i listopadzie – 1 grudnia.

 

Funkcja podwójnego datownika Day Date

Drugim rodzajem standardowej komplikacji zarówno Date, jak i Simple Calendar jest nieco bardziej rozbudowany rodzaj datownika tzw. Day Date. Funkcja będzie działa na takiej zasadzie jak zwykły zegarek z datą kalendarzową. Jednak podwójny datownik nie tylko będzie wskazywał aktualny dzień miesiąca, ale też pokaże konkretny dzień tygodnia.

 

Zegarek męski na ręku z funkcją datownika Day Date

 

Day Date to zazwyczaj dodatkowe okienko lub wskazówka typu pointer wskazujące nazwę konkretnego dnia oznaczoną przeważnie w języku angielskim. W zależności od producenta mogą też występować datowniki Day np. w języku niemieckim (Junghans) lub języku polskim (polska edycja limitowanych zegarków Aviator).

 

Full Calendar = Triple Calendar – kompilacja potrójnego kalendarza

Full Calendar inaczej zwany Triple Calendar to kolejny, bardziej wzbogacony i rozbudowany, typ klasycznej komplikacji datownika. Jego regulacja odbywa się na takiej samej zasadzie jak w przypadku wcześniej wspomnianych datowników Date oraz Day-Date. Jednak różnicę widać już na pierwszy rzut oka. Cechuje się rozbudowanym wyświetlaczem o dodatkowe wskazania. Triple Calendar to połączenie trzech wskazań, czyli daty kalendarzowej, nazwy dnia tygodnia i nazwy miesiąca.

 

Zegarek męski Junghans Meister Kalender na skórzanym pasku i z funkcją potrójnego kalendarza

 

Niekiedy do tego pakietu z potrójnym kalendarzem producenci dodają komplikację faz księżyca, podnosząc w ten sposób standard precyzji. Tak zwany zegarek astronomiczny utrzymuje idealną równowagę pomiędzy klasycznym męskim zegarkiem XX wieku, a nowoczesnym designem i czystymi liniami.

 

Triple Calendar, będąc praktycznym uzupełnieniem funkcji kalendarzowej w zegarku, u różnych producentów może być przedstawiany na wiele sposobów, a jego wygląd dowolnie modyfikowany w zależności od wykorzystanego modułu mechanizmu tak jak przykładowo w przypadku zegarków od szwajcarskich manufaktur Frederique Constant i Epos.

 

Pierwsza z nich funkcję potrójnego kalendarza umieściła w kolekcji Classics Quartz Chronogrpah Triple Calendar, którą wyposażyła w autorski mechanizm kwarcowy FC-296 z małą sekundą, datą wskaźnikową (Pointer Date), skróconą nazwą dnia tygodnia i miesiąc w formie dwóch oddzielnych okienek i sub-tarczami chronografu.

 

Zegarek astronomiczny Epos Oeuvre D’Art Big Moon Automatic z potrójnym kalendarzem

 

Z kolei druga wymieniona marka premium prezentuje serię zegarków astronomicznych z efektownymi tarczami i wewnętrzną modyfikacją Epos Big Moon Modification. Wybrane kolekcje Oeuvre D’Art, oprócz funkcji faz księżyca z bardzo dużym świecącym księżycem, zostały wyposażone w komplikację potrójnego kalendarza. Różnią się między sobą jedynie prezentowaną formą np. modele z linii V-Style i Big Moon, w przeciwieństwie do zegarków Oeuvre D’Art Classic, cechują się zdecentralizowanym wskazaniem dnia tygodnia i miesiąca oraz centralną wskazówką Pointer Date.

 

Annual i Quadrennial Calendar – kalendarz w zegarku i jego dwa rodzaje

Kolejnymi komplikacjami, może niedotyczącymi stricte funkcji datownika, a już bardziej zaawansowanymi i powiązanymi z rodzajami występujących kalendarzy w zegarku są Annual Calendar, czyli kalendarz roczny oraz Quadrennial Calendar zwany też Semi-perpetual Calendar lub kalendarzem 4-letnim. W przypadku obu tych kalendarzy typ występującego datownika może być dowolny. Obie komplikacje spotkać można zarówno w zegarkach z funkcją Date, Day-Date, jak i Triple Calendar. Więc czym tak naprawdę są i co je charakteryzuje?

 

Jak już wiemy datowniki Date, Day-Date czy Triple Calendar mogą występować w zegarkach pod postacią kalendarza prostego – funkcji Simple Calendar, wtedy ich wskazania trzeba ręcznie korygować 5 razy w roku. Zupełnie inaczej jest z kalendarzem rocznym i 4-letnim, które mają tzw. „pamięć mechaniczną”.

 

Zegarek męski Longines na skórzanym pasku i funkcją kalendarza rocznego

 

Kalendarz roczny w zegarku automatycznie śledzi datę z miesiąca na miesiąc, uwzględniając te, w których występuje różnica pomiędzy 30, a 31 dniem. Wyjątkiem jest luty, ponieważ to najkrótszy miesiąc w roku. Właśnie wtedy, 1 marca, użytkownik musi dokonać wymaganej ręcznej korekty urządzenia.

 

Drugim rodzajem jest kalendarz czteroletni. To najrzadziej występująca konstrukcja w zegarmistrzostwie. Zegarek z tą funkcją będzie prawidłowo wskazywał datę bez potrzeby jej korygowania we wszystkich miesiącach w roku, łącznie z lutym. Jedynym wyjątkiem są lata przestępne. Taki datownik wymaga ręcznego przestawienia co 4 lata, czyli w roku, w którym występuje 366 dni i dodatkowy 29 lutego. Wiąże się to z tym, że zegarek z kalendarzem czteroletnim nie uwzględnia roku przestępnego.

 

Perpetual Calendar – zegarek z kalendarzem wiecznym

Perpetual Calendar, czyli kalendarz wieczny to zegarmistrzowskie arcydziełko i jedna z najbardziej wyrafinowanych i skomplikowanych komplikacji mechanizmu. Jest to najbardziej złożony rodzaj kalendarza z rozbudowanym datownikiem wymagającym od producentów sporego doświadczenia i fachowej wiedzy technicznej.

 

Zegarek męski Seiko Premier Kinetic Perpetual z funkcją wiecznego kalendarza

 

W przeciwieństwie do pozostałych funkcji wieczny kalendarz uwzględnia zarówno zmienną długość wszystkich miesięcy, w których występuje po 28, 29, 30 i 31 dni, jak i określa cykl występowania lat przestępnych. To sprawia, że taki zegarek zapewnia nieprzerwaną pracę przez długie dziesięciolecia aż do 28 lutego 2100 roku, czyli musi być ręcznie skorygowany w dniu 01.03.2100 roku. Jest to uwarunkowane tym, że co 100 lat nie przypada rok przestępny, którego kalendarz wieczny nie uwzględnia.

 

Przykładami sztuki zegarmistrzowskiej najwyższych lotów, mogącymi poszczycić się komplikacją Perpetual Calendar są zegarki z kalendarzem wiecznym Frederique Constant z kolekcji Manufacture Highlife Perpetual Calendar. Modele zostały wyposażone w manufakturowe mechanizmy FC-755 z trzema sub-tarczami datowników wskaźnikowych – datą, dniem tygodnia, miesiącem i rokiem przestępnym. Dodatkowo funkcje te dopełniają fazy księżyca.

 

Zegarek męski Frederique Constant Highlife Perpetual Calendar Manufacture z funkcją wiecznego kalendarza

 

Datownik w zegarku vs. kalendarz w zegarku – odkryj ofertę marek zegarmistrzowskich

Zależy Ci na praktyczności zegarka, a także na jego sprawdzonej jakości i precyzji? Cenisz sobie klasyczne dodatki będące jednocześnie zegarmistrzowskimi majstersztykami w swojej klasie? Koniecznie wybierz zegarek z datownikiem lub zegarek kalendarzowy z rozbudowaną funkcją Perpetual Calendar. Sprawdź bogatą ofertę zegarków premium z datownikiem od znanych i cenionych marek zegarmistrzowskich!


Aneta Kublik

Z wykształcenia jest filologiem polskim. Pisanie towarzyszy jej od zawsze. Powiedzieć o niej „zegarkowy pasjonat” to mało. Lubi śledzić nowe rozwiązania technologiczne, a zegarkowy savoir-vivre nie ma przed nią tajemnic. Prywatnie trenuje kalistenikę i fitness.