Kilka słów o mechanizmach

Porady

Kilka słów o mechanizmach

Robert Sternicki

Lubi luksusowe zegarki, ubóstwia automaty i kolekcjonuje je pasjami. Jednocześnie uważnie śledzi wszelkie nowinki i wydarzenia ze świata zegarków. Prywatnie namiętnie pływa i podróżuje po różnych zakątkach świata.

07 sierpnia 2016

Wybierając zegarek, zastanawiamy się nad marką, wyglądem, przeznaczeniem i funkcjonalnością. Zdarza nam się jednak zapominać, że sercem każdego zegarka jest jego mechanizm. Jaki wybrać? Czym mechanizmy różnią się od siebie? Jak działają? Jak długo będą nam służyć? O tym w najnowszym wpisie!

 

Mechanizm kwarcowy – rewolucja w świecie zegarków

Zegarek kwarcowy to taki, w którym źródłem zasilania jest bateria. Mechanizm wykorzystuje do odmierzania czasu, wykorzystuje drgania kryształu kwarcu. Gdy przez płytkę kryształu kwarcu przepływa prąd, drga ona z częstotliwością 32 768 razy na sekundę. Mikroprocesor zlicza impulsy i przelicza je na jeden impuls na sekundę. Ważnym elementem jest też rezonator kwarcowy, który odpowiada za punktualność chodu. Poza klasycznymi modelami na rynku dostępne są też zegarki kwarcowe posiadające mechanizmy sterowane falami radiowymi, dzięki czemu ich chód jest korygowany i ustawiany przez punktualny zegar atomowy oraz zegarki, których pracę oparto o aparaty solarne, które zasilane są poprzez dowolne źródło światła.

 

mechanizm kwarcowy

 

Mechanizm z ręcznym naciągiem – precyzja w klasycznym wydaniu

Zegarek mechaniczny to taki, który posiada tradycyjny mechanizm nakręcany koronką umieszczoną po prawej stronie koperty. Od lat budowane są w taki sam sposób i działają dzięki skomplikowanemu mechanizmowi, którego sercem jest wychwyt i balans. Energia potrzebna do pracy zegarka czerpana jest z naciągniętej sprężyny, która podczas rozwijania się oddaje energię, przekazywaną dalej jest przez wychwyt. Balans służy do regulacji chodu i porusza się z określoną częstotliwością, liczoną w ilości wahnięć na godzinę. Odchylenia pomiaru czasu w zegarkach mechanicznych mogą sięgać od kilku do kilkunastu sekund. Najdokładniejsze zegarki mechaniczne są certyfikowane przez Szwajcarski Instytutu Testów Chronometrycznych (Contrôle Officiel Suisse des Chronomètres) i opatrzone są nazwą COSC Chronometer oraz certyfikatem dokładności chodu.

 

Mechanizm automatyczny – praktyczne rozwiązanie

Zegarek automatyczny to taki, który posiada mechanizm z automatycznym naciągiem. Ruch nadgarstka podczas noszenia zegarka na ręku powoduje, że wachnik – ciężarek w formie półkola, poprzez system kółek naciąga sprężynę, dzięki czemu zegarek pracuje. Zegarek automatyczny można nakręcać ręcznie przy użyciu koronki, jednak najlepszym rozwiązaniem jest nakręcanie przy użyciu wahnika. Odchylenia pomiaru czasu w zegarkach automatycznych mogą sięgać od kilku do kilkunastu sekund.  Zastosowanie takiego rozwiązania sprawia, że mechanizm nie potrzebuje do pracy ingerencji ze strony użytkownika, dzięki czemu można wręcz zapomnieć o posiadaniu czasomierza na ręce.

 

mechanizm automatyczny

 

Mechanizmy – czas działania

Żywotność baterii w zegarku kwarcowym wynosi od 2 do nawet 5 lat. Są one najmniej problematyczne i jedyne czego wymagają do użytkownika, to cyklicznej wymiany baterii. Dodatkowym udogodnieniem jest dostępny w niektórych mechanizmach system EOL (End of Life), który informuje  o zbliżającym się wyczerpaniu baterii – wskazówka sekundowa zaczyna przeskakiwać co 4 sekundy. Standardowe zegarki mechaniczne z w pełni naciągniętą sprężyną potrafią działać ok. 40-50 godzin - czas ten jest określany pojęciem rezerwa chodu. Coraz częściej jednak udaje się spotkać na rynku zegarki z rezerwą chodu sięgającą nawet 80 godzin. Rezerwa chodu w zegarkach z naciągiem automatycznym jest minimalne krótsza niż w tych z manualnym naciągiem – standardowo wynosi ok. 40 godzin.

 

Jaki mechanizm wybrać?

Poza przewagą, jaką osiągają zegarki kwarcowe na polu punktualności chodu, w każdej innej dziedzinie nie występują żadne różnice, które wyróżniałyby konkretny rodzaj napędu. Zegarki mechaniczne, automatyczne i kwarcowe mogą być wykonane z tych samych materiałów i zapewnić użytkownikowi ten sam komfort użytkowania. Różnica polega jedynie na osobistych preferencjach użytkownika. Pasjonaci tradycyjnych, mechanicznych zegarków nie są w stanie zaakceptować „bezobsługowości” zegarków kwarcowych. Całą kwintesencją użytkowania czasomierza jest dla nich jego nakręcanie, które świadczy o prestiżu i zegarkowej pasji. Faktem jest, iż zegarki mechaniczne wymagają więcej uwagi i pewnej troski ze strony właściciela. Te z napędem manualnym, czyli nakręcane ręcznie, muszą być dokręcane średnio, co drugi, trzeci dzień.

 

Jaki mechanizm wybrać?

 

Wielu uważa, że mechaniczne, ręcznie nakręcane zegarki mają swoją duszę, którą kwarc zdecydowanie odbiera. Aktualnie bardzo popularne są zegarki mechaniczne posiadające przeszklone dekle, co umożliwia ich właścicielowi stałe obserwowanie rytmicznej i płynnej pracy wszystkich podzespołów mechanizmu oraz oscylację balansu. Zasadnicza różnica pomiędzy zegarkami mechanicznymi oraz kwarcowymi zauważalna jest w ich cenach. Zegarki mechaniczne oraz te z automatycznym naciągiem potrafią kosztować nawet kilkaset tysięcy. Najdroższe i najbardziej prestiżowe marki unikają mechanizmów kwarcowych, które przecież teoretycznie są dowodem na nowoczesności i innowacyjności.


Robert Sternicki

Lubi luksusowe zegarki, ubóstwia automaty i kolekcjonuje je pasjami. Jednocześnie uważnie śledzi wszelkie nowinki i wydarzenia ze świata zegarków. Prywatnie namiętnie pływa i podróżuje po różnych zakątkach świata.